BA là gì trong IT? Vai trò & các kỹ năng của IT Business Analyst

IT Business Analyst (Information Technology Business Analyst) là chuyên viên phân tích nghiệp vụ phần mềm và truyền thông cho doanh nghiệp. IT BA làm việc với khách hàng, team nội bộ để xây dựng nên một hệ thống, lập kế hoạch phát triển, tạo nên các giải pháp và tài liệu hướng dẫn để điều chỉnh hệ thống làm sao đáp ứng được yêu cầu của người dùng.

Là cầu nối giữa ngành IT và các mô hình doanh nghiệp, IT BA đã và đang là ngành nghề được tuyển dụng rộng rãi, nhu cầu nhân lực cao cũng như lộ trình phát triển rộng mở. Thế nhưng, ở thời điểm hiện tại, vẫn chưa có trường đại học nào tổ chức đào tạo IT BA như một chuyên ngành chính thức. Hầu hết các vị trí BA trong doanh nghiệp IT hiện tại đều xuất phát “trái ngành”, có thể là Data Analyst không có chuyên ngành IT hoặc là một Dev/UI UX Designer dày dặn được cất nhắc sang làm BA.

Business Analyst là một vị trí khá đặc thù, tùy thuộc vào yêu cầu của từng doanh nghiệp mà lộ trình phát triển của IT Business Analyst cũng sẽ có những thay đổi khác nhau. Có doanh nghiệp sẽ để nhân sự được phát triển tự do, đi chuyên sâu về BA hoặc tăng cường chuyên môn để chuyển sang các vị trí quản lý. Một số doanh nghiệp lớn lại khắt khe hơn. Bạn phải đủ kinh nghiệm tương đương Senior BA sau đó mới có thể trau dồi nghiệp vụ để trở thành Manager Consult rồi tiến đến cấp C-level trong bộ máy công ty.

Business Analyst có thể làm tại các loại hình doanh nghiệp như: Product, Outsourcing, hoặc trong team Tech in-house tại các doanh nghiệp. Tuy nhiên, thông thường IT BA sẽ làm nhiều nhất tại các công ty công nghệ, phổ biến nhất là Product và Outsourcing.

Vai trò của IT Business Analyst là hiểu và phân tích các yêu cầu của doanh nghiệp, đưa ra các giải pháp công nghệ thông tin để hỗ trợ và cải thiện các quy trình kinh doanh của họ. Ngoài ra, IT BA còn đóng vai trò là cầu nối giữa doanh nghiệp và các chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ thông tin, đối tác kinh doanh để đưa ra các giải pháp kỹ thuật phù hợp với mục tiêu và nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp.

Nhìn chung, IT BA đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu quả hoạt động và tăng cường sức cạnh tranh trên thị trường.

Nhiệm vụ của một IT Business Analyst (IT BA) là hiểu và phân tích yêu cầu kinh doanh của doanh nghiệp, đưa ra các giải pháp công nghệ thông tin để hỗ trợ và cải thiện các quy trình kinh doanh. Cụ thể, IT BA thực hiện các nhiệm vụ sau:

• Phân tích yêu cầu kinh doanh: IT BA phải hiểu rõ nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp và phân tích các yêu cầu kỹ thuật, nghiệp vụ, quản lý. Họ sẽ đưa ra các giải pháp công nghệ thông tin để hỗ trợ các yêu cầu này.
• Thiết kế hệ thống thông tin: Dựa trên yêu cầu kinh doanh và các giải pháp công nghệ thông tin, IT BA phải thiết kế hệ thống thông tin phù hợp. Họ phải thiết kế các sơ đồ tương tác người dùng, quy trình và các bảng thông tin.
• Phát triển và triển khai: Sau khi thiết kế hệ thống, IT BA phải phát triển các chương trình và ứng dụng để triển khai hệ thống. Họ cũng phải thực hiện các bài kiểm tra và sửa lỗi để đảm bảo hệ thống hoạt động tốt.
• Tư vấn và hỗ trợ: IT BA cung cấp tư vấn và hỗ trợ cho các bộ phận khác nhau trong doanh nghiệp, bao gồm cả kế toán, sản xuất và kinh doanh. Họ giúp các bộ phận này tối ưu hóa các quy trình và công việc hàng ngày bằng cách sử dụng công nghệ thông tin.
• Quản lý dự án: IT BA thường tham gia quản lý dự án để đảm bảo các dự án được triển khai đúng thời hạn, ngân sách và chất lượng.

Tóm lại, nhiệm vụ của một IT Business Analyst là đưa ra các giải pháp công nghệ thông tin để hỗ trợ và cải thiện quy trình kinh doanh của doanh nghiệp.

Với những vai trò và nhiệm vụ trên, IT BA được yêu cầu phải có nhiều kiến thức, kỹ năng và cả sự hiệu biết cũng như các kỹ năng mềm phục vụ cho công việc. Cụ thể, các kỹ năng cần có của một IT Business Analyst gồm:

• Kỹ năng phân tích: Phân tích các yêu cầu kinh doanh và đưa ra giải pháp kỹ thuật để đáp ứng các yêu cầu đó.
• Kỹ năng giao tiếp: Khả năng giao tiếp tốt với khách hàng, đồng nghiệp và các bên liên quan khác để đảm bảo thông tin được truyền đạt chính xác và hiệu quả.
• Kỹ năng viết tài liệu: Để trình bày các yêu cầu và giải pháp kỹ thuật.
• Kỹ năng quản lý dự án: Quản lý dự án và lập kế hoạch để đảm bảo dự án được hoàn thành đúng tiến độ và chi phí.
• Kiến thức về công nghệ: Kiến thức về các công nghệ và phần mềm để có thể đưa ra các giải pháp kỹ thuật phù hợp.
• Kỹ năng phân tích dữ liệu: Phân tích dữ liệu để tìm ra những thông tin cần thiết và các quyết định đúng đắn.
• Kỹ năng tư duy logic: Để phân tích và giải quyết các vấn đề kỹ thuật.
• Kỹ năng đàm phán: Đàm phán để đạt được thỏa thuận giữa các bên liên quan.
• Kỹ năng định hướng chiến lược: Để đảm bảo rằng các giải pháp kỹ thuật được đưa ra đúng hướng và phù hợp với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp
• Kỹ năng học tập liên tục: IT Business Analyst phải có khả năng học tập liên tục để cập nhật kiến thức về các công nghệ mới nhất và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng.

Hiện nay, nhu cầu tuyển dụng IT Business Analyst tại Việt Nam đang gia tăng, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ thông tin và các doanh nghiệp liên quan đến kinh doanh trực tuyến, chủ yếu tập trung ở Hà Nội và TP.HCM. Các công ty công nghệ, tài chính, bảo hiểm và sản xuất là các lĩnh vực có nhu cầu tuyển dụng IT Business Analyst nhiều nhất. Các lĩnh vực như ngân hàng, bảo hiểm và thương mại điện tử đang là những lĩnh vực có nhu cầu tuyển dụng IT Business Analyst tăng đột biến.

Về mức lương, IT Business Analyst tại Việt Nam có thu nhập khá cao, gân như tương đương với các vị trí của ngành IT. Trong đó, các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm và các chứng chỉ quốc tế như PMP, CBAP sẽ có mức lương cao hơn. Với những tiềm năng và đặc điểm thị trường này, ngành IT Business Analyst sẽ trở thành một trong những ngành nghề hấp dẫn, với công việc đa dạng và thu nhập hấp dẫn. Để tận dụng tốt nhất các cơ hội nghề nghiệp trong tương lai, bạn cần bắt đầu tìm hiểu và lên kế hoạch học tập ngay từ bây giờ.