Phương pháp giáo dục Homeschooling có phù hợp với ba mẹ Việt và cách áp dụng hiệu quả

Phương pháp giáo dục Homeschooling là hoạt động giáo dục trẻ em trong độ tuổi đi học tại nhà riêng hoặc nơi khác ngoài trường học. Phương pháp này thường được thực hiện bởi cha mẹ hoặc gia sư. Trẻ có thể học một mình, học cùng anh chị hoặc tham gia các lớp học tại nhà cùng những đứa trẻ khác. Nội dung giáo dục có thể dựa trên cấu trúc bài học truyền thống ở trường hoặc được cha mẹ xây dựng dựa trên đặc điểm và nhu cầu riêng của trẻ, thể hiện tính cá nhân hóa cao.

Mỗi gia đình thường có lý do riêng khi chọn cho con học tại nhà, tuy nhiên sự tự do là lý do được nhiều bậc phụ huynh đưa ra. Khi áp dụng phương pháp Homeschooling, cha mẹ có quyền tự do lựa chọn nội dung giảng dạy, tùy chỉnh lịch học phù hợp với nhu cầu của gia đình, thậm chí cho con học tập trong các chuyến đi xa (đây cũng là lý do mà phương pháp này được nhiều gia đình của các nghệ sĩ nhí lựa chọn). 

Các gia đình có thể chọn cho con học tại nhà vì nhiều lý do, nhưng sự tự do thường được đặt lên hàng đầu. Bằng cách dạy học tại nhà, phụ huynh có quyền tự do lựa chọn chương trình giảng dạy cho con, tùy chỉnh lịch học để phù hợp với nhu cầu của gia đình và thậm chí có thể học trên đường (đó là lý do tại sao giáo dục tại nhà rất phổ biến với các nghệ sĩ và diễn viên trẻ!).

Một số ba mẹ có thể cảm thấy phương pháp giáo dục Homeschooling giống với việc học trực tuyến trong thời gian giãn cách xã hội. Tuy nhiên, hai hoạt động học tập này hoàn toàn khác nhau. Bởi học trực tuyến hay giáo dục từ xa đòi hỏi học sinh tuân thủ sự sắp xếp và yêu cầu từ nhà trường thay vì học tập độc lập.

1. Phát triển tố chất của trẻ

Chương trình giảng dạy tại trường thường tập trung vào kiến thức chung cơ bản và có phần hạn chế về hoạt động ngoại khóa. Điều này có thể bỏ lỡ cơ hội phát hiện và phát triển các năng khiếu của trẻ. Lúc này, phương pháp giáo dục Homeschooling phát huy thế mạnh trong việc cho phép ba mẹ thiết kế chương trình học để nuôi dưỡng tài năng của con. 

Ví dụ, một bạn nhỏ có thiên hướng về âm nhạc có thể được tham gia các lớp học âm nhạc vào một giờ thuận tiện nhờ lịch học linh hoạt tại nhà. Trải nghiệm học tập dựa trên hứng thú sẽ giúp trẻ khám phá đam mê bản thân, từ đó hình thành nhận thức về công việc mà con muốn theo đuổi sau giờ học.

Bên cạnh đó, chương trình học tại nhà cho phép ba mẹ nhanh chóng điều chỉnh nội dung dạy để bổ sung những lĩnh vực con còn yếu. Ví dụ như khi con cần thêm trợ giúp về môn toán, ba mẹ có thể dành thêm 15 phút để giúp trẻ hiểu về phép toán.

Trong một số trường hợp đặc biệt như trẻ học chậm, trẻ mắc chứng tăng động giảm chú ý (ADD/ADHD) hoặc trẻ có nhu cầu đặc biệt, phương pháp giáo dục Homeschooling sẽ giúp ba mẹ tùy chỉnh tiến độ học phù hợp với phong cách và đặc điểm của con.

2. Kiểm soát thời gian học tập và sinh hoạt hợp lý

Một chương trình học linh hoạt với “khung giờ lên lớp” phù hợp lịch trình của ba mẹ là một ưu điểm thú vị của phương pháp giáo dục Homeschooling. Ba mẹ có thể dễ dàng sắp xếp thời khóa biểu trong ngày cho con. Nếu con khó thức dậy trước 7 giờ sáng, ba mẹ có thể cho con vào lớp muộn hơn. 

Nếu gia đình có những kế hoạch du lịch dài ngày, ba mẹ có thể yên tâm sắp xếp lịch học bù sau đó. Những chuyến đi chơi và trải nghiệm của cả nhà có thể diễn ra bất cứ lúc nào thay vì bị bó hẹp trong “kỳ nghỉ hè” của con.

3. Tạo môi trường học tập tại nhà chủ động, hiệu quả

Trước tiên, ba mẹ sẽ được chủ động kiểm soát và điều chỉnh nội dung học của con. Nhờ đó, ba mẹ dễ dàng tập trung vào những kế hoạch giảng dạy cải thiện đồng thời kiến thức và kỹ năng mềm cho trẻ. Với tỷ lệ học sinh – giáo viên là 1:1, ba mẹ có thể giúp con chủ động lựa chọn môn học dựa trên sở thích. Thay vì tập trung vào điểm yếu, lúc này phương pháp giáo dục Homeschooling giúp con tự tin phát huy thế mạnh, phát triển tư duy phản biện qua việc chủ động học tập. Đây có thể nói là một trong những lợi ích ấn tượng của việc giáo dục tại nhà.

4. Giúp mối quan hệ gia đình thêm bền chặt

Với vai trò “giáo viên” trong quá trình học tại nhà, ba mẹ sẽ có thêm thời gian ở bên con qua những tiết học. Việc dành nhiều thời gian cho con sẽ giúp tình cảm gia đình thêm gắn kết. Những trải nghiệm cùng học tập, cùng khám phá và cùng vui chơi với con sẽ giúp ba mẹ hiểu hơn về tính cách của con, từ đó dẫn dắt con xây dựng kết nối gần gũi với các thành viên còn lại trong gia đình.

5. Tập trung vào kỹ năng sống

Bên cạnh kiến thức tự nhiên xã hội, chương trình học tại nhà cho phép ba mẹ bổ sung những môn học hữu ích cho cuộc sống trưởng thành của con. Con được rèn luyện các kỹ năng sống thiết yếu từ việc học nấu ăn đến sử dụng và tiết kiệm tiền, hoặc kỹ năng giải quyết vấn đề vô cùng quan trọng. Lúc này, việc “rèn luyện kỹ năng để trưởng thành” sẽ trở thành một hoạt động thường xuyên và ít áp lực hơn với con.

Một vài quan điểm cho rằng phương pháp Homeschooling thường phù hợp với những trẻ có khả năng tự học và ba hoặc mẹ có công việc linh hoạt thời gian – điều có lẽ không quá phổ biến tại Việt Nam lúc này. Thay vì áp lực với việc để con học tại nhà lâu dài, ba mẹ có thể cho con học tại nhà trong ba đến bốn năm đầu. Sau khi kiến thức và kỹ năng được nâng cao, con có thể chuyển tiếp sang theo học các trường công lập.

Trong trường hợp ba mẹ không thể sắp xếp việc dạy con, những lớp học ngoại khóa tập trung vào việc khơi dậy, khám phá tiềm năng/đam mê và rèn luyện kỹ năng tại trường học công nghệ MindX sẽ là lựa chọn hợp lý để tạo sự cân bằng trong quá trình phát triển của con.

Trước khi tiến hành giáo dục trẻ tại nhà, ba mẹ nên chắc chắn có sự ủng hộ và sẵn sàng hỗ trợ từ người thân sống cùng nhà. Khi mọi thành viên đều sẵn sàng, ba mẹ có thể tiến hành ngay các bước dưới đây.

Bước 1: Xác định mục tiêu giáo dục

Ba mẹ luôn hiểu rõ con mình nhất. Theo sự lớn khôn của con, ba mẹ sẽ nhận ra “học trò” của mình thích điều gì và thích học như thế nào. Lúc này, việc kết hợp điểm mạnh điểm yếu của con cùng những định hướng về công việc, cuộc sống sẽ giúp ba mẹ vạch ra mục tiêu giáo dục ngắn hạn và dài hạn.

Bước 2: Lập kế hoạch

Kế hoạch học tập tại nhà cần bao gồm 3 thông tin chính sau:

• Nội dung học tập
• Thời gian học tập
• Phương pháp học tập/giảng dạy

Ba mẹ có thể tham khảo những kế hoạch học tập tại nhà có sẵn trên internet hoặc từ các phụ huynh khác. Tuy nhiên, mỗi bạn nhỏ sẽ có nhu cầu và khả năng học tập khác nhau. Hãy luôn quan sát và điều chỉnh kế hoạch để phù hợp nhất với con bạn và giảm áp lực trong quá trình học cho cả ba mẹ và con.

Bước 3: Lựa chọn nguồn tài nguyên học tập và tạo môi trường học thuận lợi

Nhiều ba mẹ thường đặt câu hỏi về khả năng giảng dạy của chính mình. Một số người cảm thấy thiếu tự tin dạy con khi không có bằng cấp về giáo dục. Tuy nhiên, việc thực hiện phương pháp giáo dục Homeschooling không hề khó bởi ba mẹ luôn dễ dàng tìm thấy nguồn tài nguyên học tập từ các cộng đồng phụ huynh dạy con tại nhà, diễn đàn về giáo dục, các gia sư hoặc các đơn vị triển khai các chương trình học ngoại khóa cho trẻ như MindX.

Tại MindX, các chương trình học đều hướng tới mục tiêu cung cấp kiến thức thực tế cho trẻ như:

• Tư duy logic: giúp trẻ vận dụng và học tốt hơn các môn thuộc tổ hợp tự nhiên như Toán, Lý, Hóa, Sinh Học, Tin Học
• Kỹ năng mềm thế kỷ 21: giúp con phát triển bộ kỹ năng bổ trợ gồm tiếng Anh, tư duy phản biện, tư duy máy tính, sáng tạo, giao tiếp và hợp tác
• Xây dựng tính cách: giúp con hình thành và rèn luyện những đức tính quan trọng như kỷ luật, tự giác, tỉ mỉ và có trách nhiệm
• Kiến thức đón đầu xu hướng về ngành nghề mũi nhọn trong tương lai tại Việt Nam

Đặc biệt, lộ trình học tập được thiết kế phù hợp với từng độ tuổi, giai đoạn phát triển tư duy và thể chất của trẻ sẽ giúp con gia tăng hứng thú học tập và chủ động học tập. Ba mẹ có thể tham khảo ngay các chương trình học mới nhất năm 2024 của MindX TẠI ĐÂY.

• Giáo dục tại nhà đòi hỏi phải thay đổi lối sống: Ba mẹ có thể cần ở nhà cả ngày thay vì đi làm. Bạn nhỏ sẽ phải tìm cách khác để gặp gỡ bạn bè. Các thành viên trong gia đình sẽ cần sắp xếp để có nhiều thời gian hỗ trợ giáo dục trẻ hơn.
• Giáo dục tại nhà là một cam kết lớn về thời gian: Ba mẹ tự dạy trẻ tại nhà thường có ít thời gian cho bản thân hơn. Thay vì gửi con đến trường vào buổi sáng và đón con vào buổi chiều, các bậc cha mẹ áp dụng phương pháp giáo dục Homeschooling sẽ cần hy sinh rất nhiều thời gian rảnh rỗi hàng ngày của mình để dạy con ở nhà. Do đó, những chương trình học ngoại khóa tại MindX là giải pháp giúp ba mẹ tối ưu thời gian cho bản thân mà không làm gián đoạn việc học tập kỹ năng, kiến thức thực tế theo định hướng của gia đình.

Ngoài ra:

• Việc dành thời gian dạy con tại nhà có thể đồng nghĩa với việc mất thu nhập hoặc giảm thời gian làm việc của ba mẹ.
• Thách thức phía trên có thể dẫn tới tình huống ba mẹ sẽ cần thắt chặt chi tiêu của gia đình hơn.
• Con có thể đối mặt với việc có ít tương tác hàng ngày hơn với các bạn nhỏ khác trong cùng độ tuổi.

Kết luận

Dù sở hữu nhiều lợi ích và thách thức, phương pháp giáo dục Homeschooling vẫn đang là hình thức giáo dục phát triển nhanh nhất ở Hoa Kỳ, đồng thời nhanh chóng được đón nhận ở nhiều quốc gia khác như: Úc, Canada, Pháp, Hungary, Nhật Bản, Kenya, Nga, Mexico, Hàn Quốc, Thái Lan và Vương quốc Anh. Tuy nhiên, để ba mẹ Việt có thể tự tin áp dụng phương pháp này, chúng ta vẫn cần cân nhắc đến nguồn lực, thời gian và đặc điểm của trẻ. 

Dù lựa chọn giáo dục con theo phương pháp nào, ba mẹ hãy tin rằng luôn có những phương pháp phù hợp với con như phương pháp STEM và cách dạy con thông minh để giúp ba mẹ thành công với định hướng tương lai của trẻ.

Để cập nhật thông tin về các phương pháp nuôi dạy con tiên tiến nhanh nhất, ba mẹ hãy đăng ký email nhận bản tin MIỄN PHÍ từ MindX nhé!